Credit to Mèo Âu

Shinsengumi - 新選組 (Tân Tuyển Tổ) là lực lượng cảnh sát được thành lập để trấn áp các thế lực chống đối Mạc Phủ, và giữ nhiệm vụ trị an cho kinh đô Kyoto vào cuối thời kỳ Edo; đây còn là tổ chức quân sự đã chiến đấu trong chiến tranh Mậu Thìn với tư cách là thành viên của tàn quân Mạc Phủ. Ngoài ra, tên của nhóm được ghi song song hai chữ "Tuyển (選)" và "Soạn (撰)", cùng đọc là "sen", trên thực tế có nhiều sử liệu ghi là "新撰組 - Tân Soạn Tổ". Bản thân cục trưởng Kondō Isami cũng sử dụng song song hai ký hiệu này.

Cuối đời Mạc Phủ, Shinsengumi được thành lập làm nhóm trị an của Kyoto, dưới sự chỉ huy của Matsudaira Katamori (lãnh chúa phiên Aizu và là người chịu trách nhiệm bảo hộ Kyoto). Đội viên từ 60 và nhiều nhất là khoảng 200 người. Ngoài Shinsengumi còn có nhóm trị an khác là Kyoto - Mimawarigumi (京都見廻組 - nhóm tuần tra Kyoto). Shinsengumi gồm các lãng sỹ (bao gồm cả dân thường và tầng lớp hạ lưu), ban đầu là một nhóm chưa chính thức, chỉ là nhóm "làm việc cho Aizu". Sau đó, nhờ nỗ lực của các chỉ huy của nhóm mà nhóm đã chính thức trở thành gia thần của Mạc phủ. Trong sự kiện Ikedaya đã làm nổi danh của nhóm, Shinsengumi đã đánh vào các thủ lĩnh cao cấp của phe Duy Tân đả Mạc.

Trước đây Shinsengumi thường không được sử sách chú trọng, do là nhóm đối đầu với chính phủ Minh Trị, nhưng gần đây Shinsengumi được đưa lên làm tiểu thuyết, phim ảnh, games, truyện tranh, hoạt hình... cuốn hút sự chú ý của dư luận, ảnh hưởng đó khiến cho tên tuổi của nhóm trở nên nổi tiếng và được nhiều người biết đến, và kéo theo nhiều người hâm mộ Shinsengumi.

Ở Việt Nam, Shinsengumi được biết đến chủ yếu qua sự thành công của bộ truyện tranh Kaze Hikaru, và Rurouni Kenshin. Một số ấn phẩm khác liên quan đã được phát hành ở Việt Nam còn có bộ Peace Maker Kurogane (Hào khí ngất trời), Sayonara Shinsengumi (Getsumei seiki - Giã biệt anh hùng)... Và gần đây nhất là bộ games kiêm hoạt hình ăn khách Hakuouki (薄桜鬼 - Bạch Anh Quỷ)

Shinsengumi được biết tới với sự nghiêm khắc giữ gìn kỷ luật trong nhóm, chữ "Thành" in trên cờ đội, cùng với đồng phục đặc biệt màu xanh nhạt có tay áo viền núi trắng.

Credit to Mèo Âu

Lịch sử

- Thành lập -

Năm Văn Cửu thứ 2 (1862), Mạc Phủ Edo tiếp nhận kế sách của hương sỹ Kiyokawa Hachiro (清河八郎) phiên Shounai (庄内藩), nhân dịp tướng quân Tokugawa Iemochi (徳川家茂) lên kinh đô đã chiêu mộ nhóm lãng sỹ với danh nghĩa bảo hộ tướng quân.

Tới năm Văn Cửu thứ 3 (1863), ngày 27/2, hơn 200 lãng sỹ tập trung lại thành lập làm nhóm lãng sỹ (rōshigumi), phò tướng quân lên kinh đô. Phụ trách của nhóm được uỷ nhiệm cho gồm có Matsudaira Tadayoshi (松平忠敏), Udono Kyuuou (鵜殿鳩翁), Kubota Shigekatsu (窪田鎮克), Yamaoka Tesshu (山岡鉄舟), Chujo Kinosuke (中条金之助), Sasaki Tadasaburo (佐々木只三郎). Đến Kyoto, kế hoạch của Kiyokawa bị bại lộ (ông định thông qua thế lực Cần Vương để đưa nhóm thành binh lực phục vụ Thiên hoàng). Sau khi các chỉ huy của nhóm lãng sỹ họp, để đình chỉ kế hoạch của Kiyokawa họ quyết định trở về Edo. Với việc này, phe Shieikan với trung tâm là Kondo Isami, Hijikata Toshizo, cùng phe Mito với trung tâm là Serizawa Kamo có chủ trương ở lại Kyoto để bảo vệ tướng quân.

Udono Kyuuou chỉ thị Tonouchi Yoshio và Iesato Tsuguou tập hợp những người còn lại. Phe Shieikan, Mito, Tonouchi và phe Negishi Yuzan, v.v.. ở lại làng Mibu ở Kyoto, nhưng phe Negishi không được bao lâu đã rời khỏi. Tonouchi, Iesato bị ám sát, đến tháng 3 năm đó, nhóm thành lập "Mibu roningumi", tiền thân của Shinsengumi.

Mibu roningumi lấy trụ sở ở dinh Yagi và Maekawa, tiến hành chiêu mộ đội sỹ lần một. Kết quả Mibu roningumi có hơn 36 đội viên, được Matsudaira Katamori phân nhiệm vụ điều tra hành vi của phe đả Mạc và trị an trong kinh thành.

Trong chính biến ngày 8/8 xảy ra cùng năm, hoạt động của nhóm Mibu roningumi được đánh giá cao, và nhóm được nhận danh hiệu mới "Shinsengumi".


- Phát triển

Vào năm Văn Cửu thứ 3 (1863), tháng 9, Hijikata, Yamanami, Okita... thuộc phe Shieikan ám sát nhóm Serizawa Kamo của phe Mito, thống nhất lại nhóm, điều chỉnh lại tổ chức với Kondo làm cục trưởng duy nhất. Năm Nguyên Trị nguyên niên (1864), Shinsengumi thanh trừ chí sỹ phe Tôn hoàng Nhượng di trong sự kiện Ikedaya xảy ra ngày 5/6, và còn tham gia trấn áp loạn ở Cấm Môn.

Hoạt động của nhóm trong sự kiện Ikedaya và loạn Cấm Môn được Mạc Phủ - phiên Aizu khen ngợi và ban hơn 200 lượng tiền thưởng. Đến tháng 9 cùng năm, Shinsengumi chiêu mộ đội sỹ lần thứ 2, và khi Kondo Isami về Edo có thêm phe của Ito Kashitaro gia nhập. Shinsengumi trở thành một tập thể lớn mạnh với hơn 200 người, buộc phải chuyển trụ sở từ Mibu tới chùa Nishi Honganji. Tới mùa hè năm Khánh Ứng thứ 3 (1867), họ được thừa nhận là gia thần của Mạc phủ.

Tháng 3 năm Khánh Ứng thứ 3 (1867), vì sự khác nhau về tư tưởng, phe Ito tách nhóm và thành lập đội Goryoueji (Ngự lăng vệ sỹ), nhưng đến tháng 11 cùng năm, thì bị Shinsengumi trừ khử.


- Kết thúc

Năm Khánh Ứng thứ 3 (1867), tháng 11 Tokugawa Yoshinobu trả lại chính quyền cho Nhật Hoàng. Sau đó, Shinsengumi cùng quân đội của cựu Mạc Phủ tham chiến trong trận Toba-Fushimi, nhưng thua quân đội của chính phủ mới. Sau đó, nhóm di chuyển tới Edo bằng chiến hạm của Mạc phủ dưới sự chỉ huy của Enomoto Takeaki (榎本武揚)

Shinsengumi lấy tên mới là Kouyou Chinbutai (甲陽鎮撫隊), được Mạc phủ giao nhiệm vụ ngăn quân đội của chính phủ mới tiến vào Koufu, nhưng không thành công. Sau trận Koushu-Katsunuma, họ trở về Edo, do sự khác nhau về phương hướng mà Nagakura Shinpachi, Harada Sanosuke tách nhóm và thành lập đội Seheitai (靖兵隊 - Tĩnh binh đội). Kondo, Hijikata dẫn quân di chuyển tới Nagareyama, nhưng Kondo bị chính phủ mới bắt và xử hình, Okita Souji cũng do bệnh lao phổi mà qua đời ở Edo.

Shinsengumi tham gia trận Thành Utsunomiya, trận Aizu, v.v..., ở Aizu, nhóm Saito Hajime tách nhóm. Sau đó, nhóm hướng đến nước cộng hoà Ezo, hợp quân với Enomoto, và có chiến thắng ở các trận như Futamata guchi. Hijikata Toshizo dẫn 1 ít quân tới cứu đồng đội Shinsengumi đang chiến đấu ở Benten Daiba, nhưng Hijikata bị trúng đạn tử trận; lại do thiếu lương thực và nước uống, Shinsengumi đành phải đầu hàng. Tàn quân của Mạc Phủ đầu hàng chính phủ mới tại Goryoukaku ở Hakodate.

Chính phủ Minh Trị đã cấm gia đình của đội viên giữ di vật của họ.